Voorste kruisband reconstructie
De voorste kruisband (VKB) geeft de knie stevigheid. De VKB voorkomt het naar voren schuiven en het teveel draaien van het onderbeen ten opzichte van het bovenbeen.
VKB letsel komt veel voor
Meestal is er sprake van een verdraaiing van de knie, waarbij de voet blijft staan en het lijf draait. Soms hoort of voelt de patiënt iets knappen, de knie is acuut pijnlijk en niet meer belastbaar. De diagnose wordt gesteld op basis van het verhaal (het trauma mechanisme) en het lichamelijk onderzoek. Aanvullende onderzoek is om ander letsel te vinden; kraakbeen en meniscus schade. Ook moet er onderzocht worden of er een stands-afwijking is.
Er hoort tussen de 2 rode lijnen een donker-grijs / zwarte bundel te lopen, dit is het typische beeld van een gescheurde voorste kruisband (VKB).
Na de reconstructie is er weer een band structuur zichtbaar tussen de rode lijnen, de nieuwe VKB. Het fixatie materiaal is op dit MRI plaatje niet zichtbaar.
Behandeling voorste kruisband
Nadat de knie genoeg opgeknapt is van het ongeluk (de zwelling en pijn is afgenomen) kan begonnen worden met oefenen. De stabiliteit kan vergroot worden door gericht oefeningen te doen samen met een fysiotherapeut. Vaak lukt het de knie voor dagelijks gebruik stabiel genoeg te krijgen. Probleem is dat als er weer geprobeerd wordt een sprong en draaisport te doen, de knie vaak toch niet stabiel genoeg is. Belangrijker, bij steeds terugkerende momenten van doorzakken ontstaan er steeds kleine (en soms grote) beschadigingen aan kraakbeen en meniscus. Dit lijdt uiteindelijk tot vroegtijdige slijtage van de knie. Als er een duidelijke sportwens is, is een VKB-reconstructie een verstandige keus. Als er een meniscus gerepareerd moet worden, moet de VKB sowieso hersteld worden. Zonder werkende kruisband is het repareren van een meniscus zinloos.
Reconstructie
Er zijn verschillende technieken om een voorste kruisband te reconstrueren. Verschillende typen weefsel kunnen gebruikt worden als zgn ‘graft’. Zie het plaatje hieronder; meestal wordt voor de eerste reconstructie een van de hamstrings (1) gebruikt. Als er een 2e reconstructie (revisie) gedaan wordt of als er ook andere banden (MCL, AKB, PLC) gereconstrueerd moeten worden, wordt vaak de patella-pees (2) of de quadriceps pees (3) gebruikt. Eventueel meniscus letsel wordt meestal tijdens dezelfde operatie gerepareerd. Dat zelfde geld voor stands correcties, meestal kunnen die gecombineerd worden met de VKB reconstructie.
Graft keuze
Onafhankelijk van welke graft gekozen wordt, het principe van de operatie is het zelfde, er wordt een tunnel in het bovenbeen en het onderbeen gemaakt waar de graft ingetrokken wordt en vervolgens vast gemaakt aan het bot. Alle grafts hierboven genoemd hebben (helaas) voor en nadelen;
- Een hamstring graft geeft iets verminderde buig-kracht, patella-pees en quadriceps pees grafts iets verminderde strek-kracht.
- Een Patella pees graft geeft vaker litteken klachten, is technisch een lastiger ingreep, maar is het stevigst en groeit het snelst vast door de botblokjes.
- Hamstring grafts gaan in vergelijk met de andere 2 iets vaker weer kapot.
- Alle grafts geven uitstekende en vergelijkbare resultaten als het gaat om knie stabiliteit en terugkeer naar het sportveld.
Bij iedereen zal dus individueel afgewogen moeten worden welke graft het meest geschikt is. Uiteraard wordt je soms gedwongen in je keus als er al een eerdere VKB operatie gedaan is of als er meerdere banden gereconstrueerd moeten worden.
1). Hamstring graft, 1 of 2 hamstrings worden ‘gestript’, 2) Er wordt een reep uit de patella pees verwijderd met 2 blokjes bot aan weerszijden, 3) Er wordt een reep uit de quadriceps pees verwijderd met of zonder bot blokje aan de knie schijf kant.
1). Tunnel in het onderbeen en 2). Tunnel in het bovenbeen, de graft wordt in de tunnels getrokken en vastgemaakt aan het bot. De graft groeit daarna vast aan het bot en wordt omgebouwd tot een nieuwe voorste kruisband.
Nabehandeling
Afhankelijk van wat er gedaan is wordt de nabehandeling gekozen. Een gewone meniscus hechting en een VKB-reconstructie kan functioneel na behandeld worden, dwz er mag meteen belasten en bewogen worden. Een ‘root-repair’ moet voorzichtiger na behandeld worden, er mag een aantal weken niet volledig belast worden. Bij een AKB-reconstructie moet een aantal maanden een PCL-Jack brace gedragen worden. Bij een MCL- en PLC-reconstructie moet 2 weken een spalk gedragen worden en mag er niet belast worden. Daarna moet 3 maanden een scharnier brace gedragen worden. Vooraf en na de ingreep wordt de nabehandeling voor iedere specifieke situatie besproken met de patiënt op het spreekuur.
Uiteindelijk na een hele lange revalidatie, meestal 9 tot 12 maanden, soms langer, is dan het moment aangebroken om weer te gaan sporten. Heel belangrijk is dan dat de knie getest wordt of hij / zij klaar is om weer mee te gaan sporten. De knie moet voldoen aan de zogenaamde ‘Return-to-Play‘ criteria. De eigen fysiotherapeut kan deze tests doen om vast te stellen of de knie er klaar voor is.
Wil je een gesprek met onze orthopedisch chirurg? Aarzel niet, wij staan je graag te woord!
Bel ons op telefoonnummer +31 (0)33 331 00 32, stuur een e-mail naar info@orthocareclinics.nl of gebruik het onderstaande contactformulier. Na ontvangst van jouw gegevens nemen wij contact op om een afspraak in te plannen:
